1992 жылы Өзбекстан өзін зайырлы мемлекет деп жариялады. Концепцияда айтылғандай, соған қарамастан, кейбір азаматтар «белгілі бір діннің» ережелеріне сәйкес:
- азаматтық міндеттерді орындаудан бас тарту;
- қоғамдық этика нормаларын, ұлттық және жалпыадамзаттық құндылықтарды теріске шығару;
- медициналық қызметтер, ғылым мен мәдениет жетістіктері, тауарлар мен қызметтерді пайдалану құқықтарын шектеу.
Кейбіреулер әйелдер мен ерлер арасында теңдікке күмән келтірді, ал кейбір мемлекеттік қызметкерлер зайырлы мемлекеттік құрылымның мәнін түсінбеді.
«Дін саласындағы мемлекеттік саясаттың принциптерін нақты анықтамаудың болмауы халық арасында әртүрлі түсінуге, зайырлы мемлекеттің негіздерін бұрмалауға, қоғамдағы шиеленіс жағдайларын ушықтыруға әкелуі мүмкін», — делінген құжатта.
Концепция мемлекет пен діни ұйымдар арасындағы байланысты нығайтады. Құжатқа сәйкес, елде келесі жағдайларды жасау жалғасады:
- діни оқу орындарында заңдарды оқыту;
- діни білім беру ұйымдары үшін жоғары білікті кадрларды даярлау;
- діни конфессиялардың мерекелерін ұйымдастыру;
- паломниктер мен қасиетті жерлерді сақтау;
- радикализацияның алдын алу, яғни белгілі бір дін немесе конфессияның басымдылығын насихаттайтын әрекеттерді болдырмау;
- радикалды діни ағымдардың, экстремистік және террористік ұйымдардың идеяларымен күрес.
Сонымен қатар, мемлекет Өзбекстан халқының әртүрлі тарихи дәуірлерде қалыптасқан дін мәдениетін зерттеуге, сондай-ақ ислам өркениетінің көрнекті жетістіктері ретінде танылған ұлы ойшылдар мен ғалымдардың діни-философиялық мұрасын зерттеуге қолдау көрсетеді.
Өзбекстан азаматтарының басым көпшілігі ислам дінін ұстанады. 1998 жылы елде хиджаб және басқа да діни киімдерді киюге тыйым салынды. Тыйым 2021 жылы алынды. «Озодлик» басылымы хабарлағандай, РУз қалаларында periodically сақалдарды киюге қарсы рейдтер өткізіледі, бірақ ресми билік бұл ақпаратты жоққа шығарды.