Бұрын Акордада атап өткендей, отырыс барысында 2024 жылға арналған елдің әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары шығарылып, алдағы кезеңге үкіметтің негізгі міндеттері анықталды. Премьер-министр Олжас Бектенов, Ұлттық банк төрағасы Тимур Сулейменов және бірнеше өңірлердің әкімдері есеп берді. Шара 10:50-де басталды.
Қасым-Жомарт Тоқаев:
"Кеңейтілген үкімет отырысы әлемдегі түбегейлі өзгерістер аясында өтуде. Глобалдық процестер еліміздің экономикалық жағдайына күшті әсер етуі мүмкін.
Сонымен қатар, толық цифрландыруға негізделген жаңа технологиялық құрылымға көшу әлемде сапалы жаңа шындықтарды қалыптастырады. Оған дайын болуымыз керек. Жаңа шындықтарға сәтті бейімделу Қазақстанның бәсекеге қабілеттілігі мен тұрақты прогресінің шешуші факторы болады.
Үкімет пен әкімдердің тиімділігі, ең алдымен, экономиканың дамуы мен азаматтардың өмір сүру сапасын арттыру нәтижелері бойынша бағаланатын болады. Бүгін біз өткен жылдың қорытындыларын шығарып, шешілуі тиіс өзекті міндеттерді айқындау үшін жиналдық".
Күн тәртібіне сәйкес, отырыста премьер-министр Олжас Бектенов, премьер-министрдің орынбасары Серік Жұманғарин, Ұлттық банк төрағасы Тимур Сулейменов, "Самұрық-Қазына" акционерлік қоғамының басқарма төрағасы Нұрлан Жақупов, Астана қаласының әкімі Жеңіс Қасымбек, Шымкент қаласының әкімі Ғабит Сыздықбеков және Қызылорда облысының әкімі Нұрлыбек Налибаев баяндама жасайды.
Олжас Бектенов:
"Үкімет сіздің сайлауалды платформаларыңызда, жолдауларыңызда және басқа бағдарламалық құжаттарда белгіленген стратегиялық міндеттерді орындауды жалғастыруда. Әрине, біздің басымдықтарымыз азаматтардың өмір сүру деңгейін арттыру мен сапалы экономикалық өсімді қамтамасыз ету болды және болып қала береді. Депутаттармен тығыз ынтымақтастықта еліміздің одан әрі дамуына бағытталған бірқатар маңызды заңдар әзірленіп, қабылданды...
Өткен жылы экономиканың өсімі 4,8% құрады. Ауыл шаруашылығында – 13,7%, құрылыс саласында – 13,1%, саудада – 9,1%, көлікте – 8,5% жоғары динамика байқалды. Өңдеу өнеркәсібінің көлемі 5,9%-ға артты. Аграрлық сектор мен өңдеуде соңғы 10 жылда ең динамикалық өсім тіркелді. Сонымен бірге, мұнай өндіру 2 млн 400 мың тоннаға төмендеді, бұл ЖІӨ өсімінің қарқынына теріс әсер етті. Мұның көп бөлігі ОПЕК+ аясындағы міндеттемелер мен ірі кен орындарындағы күрделі жөндеулерден болды...
Өңірлер бойынша өткен жылдың қорытындысы бойынша ең жоғары экономикалық өсімді Солтүстік Қазақстан, Қарағанды, Түркістан, Қызылорда облыстары, Астана және Шымкент қалалары көрсетті. Негізгі көрсеткіштер бойынша Улытау, Атырау, Батыс Қазақстан, Жамбыл облыстарында төмен динамика қалыптасты...
Алдағы уақытта Алматы облысында алғашқы АЭС құрылысы бойынша қажетті келісімдерге қол қойылады. Сондай-ақ, екінші және үшінші АЭС құрылысы үшін мүмкін болатын орындарды анықтау үшін өңірлерді талдау аяқталуда".
Қасым-Жомарт Тоқаев:
"Өткен жылы, шынында да, қиындықтар болды. Экономикаға көптеген теріс факторлар әсер етті. Дегенмен, жағдайды бақылауда ұстап, нашарлауға жол бермедік. Жалпы, нәтижелер жаман емес, өткен жыл оң көрсеткіштермен аяқталды, бірақ тынышталуға болмайды. Шешуді қажет ететін проблемалар жеткілікті. Мұны мамандар мен азаматтар біледі.
Ең алдымен, экономиканы әртараптандыру бойынша жұмыс толық орындалмады. Экономика әлі де Ұлттық қордың қаражаттарына өте тәуелді. Бірақ атап өту керек, Ұлттық қор, экономиканың бір бөлігі, бизнестің инвестициялық белсенділігі жеткіліксіз деңгейде. Бұл кемшіліктерді ағымдағы жылы жою қажет. Үкімет нақты шаралар қабылдауы керек".
Серік Жұманғарин:
"Бүгінгі таңда 2,3 млн-нан астам тіркелген салық төлеушілердің тек 137 700-і ҚҚС төлеушілері болып табылады. Бұл жалпы салық төлеушілердің 6%-ын құрайды. Олардың ішінде фактически ҚҚС төлейтіндер тек 88 мың, яғни салық төлеушілердің барлығынан 4%. Бір себеп – ҚҚС-қа тіркелу үшін жоғары шек. Бүгінгі күні ол 78 млн теңге.
Біз ҚҚС шегін 15 млн теңгеге дейін төмендетуді ұсынамыз. Бүгінгі таңда 88%-ы осы шек аясында жұмыс істейді. Сондықтан біз бұл сегментке елеулі әсер етпейтініне сенеміз. OECD елдерінде шек тіпті төмен, ал кейбір жетекші экономикада нөлдік.
Нәтижесінде, ҚҚС салық ретінде есепке алынатын болады, қосымша 300 мың жаңа салық төлеуші пайда болады".
Қасым-Жомарт Тоқаев салық реформасы туралы:
"Қоғамға, әсіресе, әлеуметтік салықты түсіндіру қажет. Біз (салық) әкімшілігін қалай жүзеге асырамыз? Сіздер өздеріңіз өтемақы беруге дайын екендіктеріңізді айтасыздар... Мұның бәрін талқылап, бұл реформаны қалай жүзеге асыру керектігін ойластыру қажет. Жалпы, реформа қажет, мен бұл реформаны қолдаймын. Бірақ оны талқылап, зерттеу керек. Сондықтан қазіргі уақытта Мәжілісте жаңа Салық кодексінің жобасы қаралуда.
2025 жылы бірінші кезекте Салық және Бюджет кодекстеріне назар аудару қажет. Жалпы, мен реформаның қажеттілігін растаймын. Бірақ қазір бізде Ұлттық қордан трансферттерді азайту, оның жинақтау функциясын күшейту міндеті тұр. Жиналған қаражатты ірі инфрақұрылымдық жобаларды қаржыландыруға бағыттау – бұл басымдық. Осылайша, біз мемлекеттің даму функциясын күшейтеміз, бірақ мен әлеуметтік салықты өте мұқият ойластыруымыз керек деп санаймын".
Қасым-Жомарт Тоқаев Ұлттық банк жұмысы туралы:
Ұлттық банк өз мандатына сәйкес жұмыс жүргізуде. Бұл анық. Жұмыс ағымдағы режимде жүргізілуде. Бірақ, әрине, сұрақтар қалды. Ең алдымен, адамдарды ұлттық валютаның құбылмалылығы алаңдатады. Сарапшылар доллардың нығаюы салдарынан теңге курсына қысым күтуде.
Валютаның тұрақтылығын қамтамасыз ету және, жалпы, инфляцияны тежеу – бұл өте маңызды жұмыс. Егер қазір айтпасақ, бұл – негізгі жұмыс, ол үкіметпен тығыз ынтымақтастықта жүргізілуі керек. Бұрынғы тәуелсіз, дербес болу туралы ұстанымдар енді жұмыс істемейді, себебі жағдай ерекше".
Қасым-Жомарт Тоқаев Астана туралы:
"Елордадағы өзекті мәселелер мен қала инфрақұрылымын жақсарту үшін үлкен жұмыс қажет. Біз бәріміз мұның куәсіміз.